लुभु : ऐतिहासिक परिचय

नेपाल सम्बत ४२५ मा तत्कालिन राजा हरिहरसिंह मल्लले ३०० घरहरु बनाई बस्ती बसाले । दुर्भाग्य, केहि समयपछि त्यस बस्तीमा बस्ने जनताहरुलाई गलगाँड आउने समस्या हुन थाले । राजा हरिहरसिंह मल्लले बनाएको बस्तीको तलतिर गोभ्रटेश्वर महादेवको मन्दिर थियो ।

एउटा तान्त्रिकले गोभ्रटेश्वर महादेवको माथि मानिसहरुको बस्ती बसाल्न असुभ हुने भनेपछि राजा हरिहर सिंहको महारानी गंगामायाले आफ्नो सुनको थाल (लुँ भु) बेचेर बस्तीलाई महादेवको मन्दिर भन्दा मुनि अर्को बस्ती बसाले । यसै किम्बदन्तको आधारमा यस बस्तीलाई "लुँ भु" बाट अपभ्रंस भै लुभु भएको भन्ने भनाइ छ ।

स्कन्ध पुराण अनुसार, हिमवत् खण्डमा उल्लेखित ६४ शिव लिंगहरु मध्ये १ लिंग यस लुभुमा पर्दछ । द्वापर युगमा श्रींन्गी नामक ऋषिले कामधेनु गाईको गोबर पुजा गर्दै ध्यानमा बस्दा आषाढ कृष्ण चतुर्दर्शीको दिन गोबरबाट तेजस्वी लिंग निस्केको धार्मिक कथा पाइन्छ ।

लुभु बस्ती बसालेको केहि बर्ष पछि राजा हरिसिंग मल्लले बैसाख शुल्क तृतीय / अक्षय तृतीय देखि दशमी सम्म महालक्ष्मी - महाभैरबको जात्रा चलाए ।