ओलाछि प्यँगःथाँया नरसिंह आजु म्हसिके

येँ देया ऐतिहासिक त्वाः ओलाछि प्यँगःथाँया नरसिंह आजु म्हसिके

“यदा यदा हि धर्मस्य ग्लानिर्भवति भारत ।
अभ्युत्थानमअधर्मस्य तदात्मानं सृजाम्यहम् ।।
परित्राणाय साधूनाम विनाशाय् च दुश्कृताम ।
धर्मसंस्थापनार्थाय सम्भवामि युगे युगे ।।

अर्थः “जब जब धर्म नास जुया वनी अबले अबले धर्म रक्षा यायेया निंति भगवान बिभिन्न रुप कया बिज्याई ।” धयागु धापू कथँ भगवान बिष्णुया प्यँगूगु अवतार श्री नरसिंह भगवान खः । दक्ष प्रजापतिया ङीप्यम्ह म्ह्याय्पिं मध्ये कश्यप ऋषिया कलाः दितिया पाखेँ हिरण्य कश्यपु प्रभृतिं दैत्यत जन्म जुल । अले मनुया गर्भं मनूतय्गु जन्म जुल ।

थुम्ह राक्षस हिरण्य कश्यपु ल्याय्म्ह जुया वसेँलि ल्याय्म्ह बैंशया नापँ यौवन मत्ता, अभिमान, घमण्डं जाया वल । अकिं थ्व ब्रम्हाण्डय् थःत सुनानं त्याके मफुम्ह, गबलेँ मसीम्ह अमर, विश्व ब्रम्हण्डं यात थःगु बसय् तय् फुम्ह तीन त्रिभुवनया जुजु ज्वीगु मतीतया थुगु वर प्रसादया निंतिं मन्दराचल पर्वत वना ब्रम्हाजि यागु कथिन तपस्या यात । तःदँ मछि तपस्या यासेंलि तपस्या सफल जुया वयागु छ्य्नँ मि पिहाँवल । थुगु मि हिरण्य कश्यपुया ल्यू, न्ह्यः, जवँ खवँ, च्वे, क्वे सकल थासँ मिच्यात । आकाशँ ग्रह, तारागण धमाधम कुतुँवल । खुसि, सागर, समुद्रया लःत सुके जुजुँ वन । थ्व खनाः स्वर्गया अनेगु चौध भुवने च्वँपिँ देवलोकपिँ आत्तेजुया सकलेँ मुनाः ब्रम्हलोकय् ब्रम्हाजियाथाय् शरण काःवन । अबले ब्रम्हाजिँ देवलोक पिनिगु दुख कष्टया बृत्तान्त ङना हिरण्य कश्यपु याथाय् वन । थुम्ह दैत्य दानवया म्हय् वथँ गयाःनँ म्ह हे सी मदय्क घाय्ँ बुया च्वने धुँकल । अले ब्रम्हाजिँ थःगु कमण्डलुइ च्वँगु जल कयाः मन्त्रोच्चारण यानाः थुम्ह हिरण्य कश्यपुयात छ्वाका बिल । अले थुम्ह दैत्यराज हिरण्य कश्यपुयात सःताः आज्ञा जुया बिज्यात, “हे दैत्य शिरोमणी हिरण्य कश्यपु दँ दँ, छँगु तपस्याँ जि खुसि जुइ धुन, छँ छु वर फोना फोँ ।” ब्रम्हाजिया थुगु सः व जलँ छ्वाकुगुलिँ हिरण्य कश्यपु न्ह्यलँ चाया न्हापा स्वयाँ बाँलानाः बल्लानाः मिखा कना स्वः बलय् थःगु न्ह्योने श्री ब्रम्हाजि दना च्वँगु खन । अले लय्ताँ भय्बीका हत्तर पत्तर दना ब्रम्हाजि यात बिन्ति याना “जितः मनू, पशु, प्राणी, अप्राणी, देवता, दैत्य, दानव, दुने, पिने, ह्यिने, सुथय्, बहनी, ब्रम्हाजिया सृष्टि नापँ छुँ शस्त्र अस्त्र, पृथ्वी आकाश गनं तया नँ स्याय् मफयेमा ।” आदि धकाः फोन । ब्रम्हाजि तथास्तु धकाः बरदान बिया ब्रम्हलोक लिहाँ बिज्यात ।

ब्रम्हाजिया पाखेँ थःगु इच्छानुसार बरदान प्राप्त जुसेंलि हिरण्य कश्यपु तःधँगु पराव्रmम थुया स्वर्ग, मध्य, पातालया लोकपिँ देव, दैत्य, दानव, असूर, सूर, नरपति, गरुड, गन्धर्व, सर्प, सिद्ध, चारण, बिद्याधर, ऋषि, पितृतय् अधिपति, मनु, यक्ष, राक्षस, पिशाचराज, भूत, प्रेत, समस्त प्राणीया जुजुपिँ नाप ल्वाना त्याका थः तीन त्रिभुवनया अधिपति जुया आनन्दँ सुरा सुन्दरीया रसय् भुलय जुया धर्मशास्त्र, नीतिशास्त्र स्मृतिशास्त्र, वेदशास्त्र आदिया अःखः आचरण याना सारा देव मनुष्य आदिपिन्त अन्याय अत्याचार याना समस्त राज्य सुख भोग याना च्वन ।

हिरण्य कश्यपुँ याःगु अन्याय अत्याचारया सीमा पुला वँसेलि देवाधिदेव सकल प्राणिपिसँ थःथःगु सर्वात्मा भगवान यात पुकारयाना च्वँगु इलय् आकाश मार्गँ छगू सः पिज्वल कि, “यदा देवेषु वेदेषु गोषु विपैृषु साधुषु । धर्मे म यिच विद्वेष सवा आशु विनश्यति ।।”अर्थात् “सँुनँ प्राणी जव देवता, वेद, सा, ब्राम्हण, साधु, धर्म व जितः द्वेषयाइ वया याकनँ हे बिनाश जुइ । अले वैरहीन, शान्त व महात्मा पुत्र प्रल्हादयात द्रोहयाइ, वयात अनिष्ट याइ, उम्हसित अवश्य हे फुकाबिये ।” आकाशमार्गँ वःगु थुगु सः ङना सकल पिडित देवगण, ऋषिगण, नरगण आदि सकल प्राणित आः हिरण्य कश्यपु सीगु जुल धकाः सीका सकल थः थः थासय् लिहाँ वन ।

हिरण्य कश्यपुया तसकं विलक्षणपिँ प्यम्ह काय्पिँ दु । अपिँ मध्ये दकले चीधिम्ह भक्त प्रल्हाद खः । भक्त प्रल्हाद प्वाथय् च्वँ बले हे नारदया पाखेँ भागवत महात्म्यत ङना तय् धुँकूगुलिँ व साप हे सोझा स्वभाव सत्य निष्ठा, व जितेन्द्रीय खः । अकिँ थःस्वया थँजिपिनि न्ह्योने सेवक थेँ छ्योँ क्वछुना सम्मान याइ । चीमि पिनि न्ह्योने बौ समान जुया दया माया याना च्वनी । गुरुपिन्त भागवत्भाव तया सम्मान याना च्वनी । विद्या, धन, सौन्दर्य सम्पन्न जुया च्वँसाँ वयाके गबलेँ अभिमान मदु । वया के राक्षसी आचरण गबलेँ पिमज्वः । मचाँनिसेँ भगवानया जप, तप, ध्यान, पुजा आदि याना च्वनी । काय्या थुगु भद्र स्वभावँ याना भक्त प्रल्हादया अबु हिरण्य कश्यपुया कुनुकुन तं पिहाँ वः ।

राक्षस गणया शत्रुयागु हे निरन्तर नाँ कया च्वँनीम्ह थः काये भक्त प्रल्हाद यात अनेक दानव शिक्षा बियानं थःगु बसय् तये मफुसेँलि हिरण्य कश्यपु थः काय् भक्त प्रल्हादयात स्यायेत मतवाला किसिँ न्हुइकी, बिष दुम्ह ताहानं ङाकी, पहाडँ कुर्की, झँगःल्हाना बिष त्वँकी, ख्युँ थासे कुने यंकी, नकँ स्याइ, न्ह्याथे हे याःसाँ भक्त प्रल्हादयात थी हे मखु । वयागु सत्य निष्ठा, भगवान हरि प्रति श्रद्धा, धर्म प्रति विश्वास, आदियात विचलित याये मफु । उकिँ आः थ्वयात थःम्हँ हे स्याय्माल धका मती तया, छँम्ह भगवान गन गन दु धा धकाः ङनी । अबले वँ धाई कि भावभक्ति तया स्वःसा न्ह्याथसाँ दु । कायेयागु स्याच्चुगु जवाः ङना थ्व थासयेनँ दुला धा धका दरबारया दथु थामय् दासेँलिँ, शंख, चव्रm, गदा, पद्म ज्वना बाम्ह मनुया बाम्ह सिंहया रुपकया भगवान विष्णु नरसिंह अवतार कया थाँ तछ्याना पिहाँवया हिरण्य कश्यपुयात च्वामिक ज्वना सुथय् मखु, न्हिने मखु, बहनी मखु, संन्ध्या इलय, शस्त्र मखु, अस्त्र मखु, लुसिपिकया, लुखाँ दुने मखु, लुखाँ पिने मखु, लुखा खलुइ तया, भूमि मखु आकासे मखु, थःगु मुलय तया थुम्ह दैत्यराज हिरण्य कश्यपुयात स्याना बिल । आकाश, पाताल, स्वर्ग छस्वाःजुया संग्राम याना स्याःगु मध्ये थ्व थाय्नं महत्वपूर्ण अंश खः थौंया ओलाछि प्यँगःथाँ त्वाः (न्हस्कपुर) ।

भगवान हरि नरसिंह रुपकया दैत्य शिरोमणी जुया च्वँम्ह हिरण्य कश्यपु स्याःगु इलय् नरसिंहया गःपःया सँ आकाशय् च्वँगु सुपाय् छ्यालब्याल जुल । स्वःवःपिँ देवलोक पिनिगु विमान हे उखेलाः थुखेलाःजुल । तमँ कंगु मिखाया जःलँ सुद्र्याेया तेज हे ख्युँल । तमँ ल्हाःगु सासलं समुद्र हे थाँ वल  पृथ्वी थःगु भार कुव्बी मफत, विश्व ब्रम्हाण्डय् भोखाय् ब्वल । समुद्रय् च्वँपिँ जिवा जन्तु त त्राहित्राहि जुल । वयागु तँ लंके फुपिँ सुँहे न्ह्योने वये छाःगु मखु । हिरण्य कश्यपुया सीगु म्ह बँय् वाँछ्वया वयागु राजसभाया तःजाःगु सिंहासनय् वना बिराजमान जुया बिज्यात । नरसिंह उगु ग्यानापुगु रुप खना वयागु सेवाय् वनेगु सुयाँ हे साहस मदु । भगवान नरसिंहया तँ लँके मफुसेँलि महिषासुर दैत्ययात स्याना माँ कालीया तँ लँके मफया देवादिदेव महाद्यः थःहे दिगिदिगि खाना वयाच्वगु कालीया लँय् गोतुला थःगु म्हय् न्हुइका तँ लँका ब्यूथेँ भक्त प्रल्हादँहे भावभक्ति याना, अस्तुति ब्वना, नरसिंह भगवानया नँ तँ लँका बिल । थुकथँ दैत्य शिरोमणी हिरण्य कश्यपुयात स्याना भक्त प्रल्हादया पुजाँ नरसिंह भगवानया तँ लँ सेंलि स्वर्गँ स्वाँवा गाका हल । जय जयकारया सः विश्व ब्रम्हाण्डय् थ्वल । चतुर महाराजापिँ आरुण्य धातुया मालिक श्री नारायण आदि देव पुत्रपिँ अले आग्नेदिशाया अग्निदेवता, दक्षिण दिशाया यमराज, नैऋत्य दिशाया राक्षसाधिपिति पश्चिम दिशाया बरुण नागराजा बायुब्य दिशाया बायुदेवता, कुबेर आदि हाकनं पूर्व दिेशाया मालिक धृतराष्ट्र जुजुँ गन्धर्व पिँ ज्वना दक्षिण कुश्माण्ड पिनिजुजु विरुधक, पश्चिम दिशां नागतय्जुजु विरुपाक्षँ नागत ज्वना, उत्तरदिशाँ यक्षपिनिज जुजु बैश्वण, इन्द्रादिगण, कुबेर आदि लोकपालगण, पँछिगण, विद्याधरगण, साध्यगण, किन्नरगण, ऋषिमुनिगण, पिसँ मणिमाणिक्य आदि ज्वना आकाशं स्वाँवा गाका, अनेक कथँ अस्तुति ब्वना पाठ याना श्री नरसिंह भगवानयात पुजा याःवल । अनँलि श्री नरसिंह भगवान उत्तरदिगँ स्वसे हिमालय् पर्वत बिज्याना अन्तरध्र्यान जुया बिज्यात । व थाय् थौं कन्हे ओलाछि प्यँगःथाँ त्वाःया नामँ जाया च्वँगु खः । अनँलिपा भक्त प्रल्हाद श्री नरसिंह भगवानयात उत्तरदिशासँ मालजुल गनँ लुइकेमफु, थथे प्रल्हादया मेहनत खना महादेव न्हिला हल थ्व न्ह्यूगु सलँ बागद्वारँ लःपिज्वल अले बागमती उत्पत्ति जुल । न्ह्यूगु वाक (सः आवाज), वाग, बाग, जुजुँ आःला बाघद्वार नां जू वन थ्वथाय् ।

नागदहया रुपय् लखँ जायाच्वँगु स्वनिगलय् बौद्ध मत कथँ ल्हासा चीनया पञ्चशिर्ष पर्वतँ बिज्याःम्ह महामञ्जुश्री गुरुँ गोकर्ण, गुह्येश्वरी, चोभा वा न्हसिकाप तछ्याना थनया लः छ्वया थम्हँ तुँ हे बुँज्यायाना ल्हासाँ हे मनूत हयाः वस्ति जुया वसेँलि थायेथासँ मनूत वया च्वँ वयेगु यात । थ्वहे झोलय् जामागुँ ल्यूने च्वँगु कागति गामय् च्वँपिँ छगू तःजःखलःत थ्व थौँया ओलाछि प्यँगःथाँमय् वया च्वँवल । अबले स्वःस्वःथाये लः दुगुलिँ न्हापाँ ह्यँ लहीगु लजगाः ज्वन । लिपा ध्वाकाँ पिने बुँ ज्याय् लजगाः ज्वना वन । लिपा ह्यँ जयेगु लजगाः ज्वना च्वँपिँ नाप वहे कागति गाँयापिँ मेगु छखलः नँ च्वँवल । अले मेगु छगू कवः फूबरे धाःपिँ नँ नापँ तुँ थ्व थासय् च्वँवल । बसोबासया झोलय् थुगु त्वालय् छेँदयेकेत जग म्हूबले नरसिंहया मूर्ति लुया वल । च्वे न्ह्यथना कथँ थुम्ह नरसिंह भगवानया गुणयात म्हसीका वयागु क्रियाकलापयात वाः चायेकाः थन च्वँ वःपिँ स्वँगू कवःनं जाना थुम्ह नरसिंह भगवानयात पुजा याना वयागु नामये पिकँपिइ बुँ तया गुथि दय्का दयँदसँ पाहाँ चःह्रेबलये जात्रा यायेगु चलन दयका वन । ऐतिहासिक वंशावली नाँ जाःगु नरसिंह आजुयात आःतकं दरबारँ जात्रा बेलसँ पुजा अले बाँ बियेगु याना हे तःगु दु । उकिँ यँदेया लिपा दय्का यँकूगु स्वनिगू त्वाः मध्ये दथुत्वाः ओलाछि प्यँगःथाँ छगू तःधँगु ऐतिहासिक, पुरातात्विक, पवित्र धार्मिक स्थल खः ।  अस्तु ।



ओलाछित्वाःया चार किलाः
पूर्व: न्हायकँ त्वाः असँत्वाः
दक्षिणः लोहँ सिया गल्ली, स्वीका गल्ली,  जनबहा
पश्चिम: थायेमदु त्वाः, वास्याःद्यो, वास्याद्योया नाप दीप्याखँ हुइकीगु दबू, अनंल्यू गणेद्यो, वयाँल्यू दबू न्हापा ओलाछिमि तय् मसान ।
उत्तर: कछेननि । (कछे ननि नाँया करिब १६९ सच्छि व ख्वी गुदँ न्ह्योया दसि पौया फोटोकपि नापँ दुथ्याकागु दु ।)


श्री नरसिंह आजुया म्ये

जये देव देव वीर नरसिंह रुप भयानक रे ।।धु।।
सुचि भुमिया थासँ गालसँ बिज्याक
उत्तर दिगनँ स्वयाव ।
दे न्हस्कपुरी दैत्य पूजन वससेन
संसार प्रतिपाल याकम्ह ।।

गलसँ मुण्डमाला कोखाल मोहमाला
पुसे लुँया मतुकनँ ।
दे नरसिंह अवतार लिए हो नारायण
अशूर संहार करे ।।


च्वमि: अष्टलाल महर्जन
ओलाछि प्यँथःथाँ, थौकन्हे कामनपा वडा नं. १६, नयाँबजार
२०७३ फागुन ३०
Indrayanimaata@gmail.com