चोभार - आदिनाथ लोकेश्वर
दानासुर र कच्छपासुरको बधपछि कालान्तरमा
प्रभावतीय तिर्थमा पानी सुक्दै गएपछि चैत्र शुक्ल अष्टमीको दिन देवताको
मूर्ति फेला परेछ । यसलाई बाजा गाजाका साथ चोभारमा लगी बहालको मन्दिरमा
विराजमान गराइए । ग्रह, दसा, रोग, भयबाट मुक्त पार्ने धन धान्ने
कार्यसिद्धि आदि वर दिने देवताको रुपमा मानिने यस देवतालाई आनन्ददायी
लोकेश्वर, लोकनाथ, आदिनाथ, चोभाद्य: आदि नामले पुजिंदै आएको छन् ।
भक्तजनहरुले महिना महिनामा अष्टमीका दिन उपोसध व्रत बसी सप्त विद्यानोत्तर सत्तो पूजा गरी
ध्वजा–पताका, भाँडा–कुँडा, गर–गहना, आदि चढाउने गरिआएका छन् । यो मन्दिरको
विभिन्न भागमा हालसम्म पनि यस्ता सामानहरु रहेको देखिएको छ ।
चोभार - किम्बदन्त १
चोभार - किम्वदन्त २
आदिनाथ लोकेश्वर सिद्धिपुरका देवता थिए ! अति असिना पानीको कारण
सिद्धिपुरबासीहरुले यस देवतालाई गोदावरी खोलामा फ्याकी दिएको थियो ! पानी
सुक्दै गएपछि भेटिएको यस देवतालाई नन्द ग्वाले चोभारमा खाली रहेको
बसुन्धरा मन्दिरमा बस्न अनुरोध गरेकोले नख्खु खोलाको दोभानबाट माथि चोभार
डाडाको गाउँतिर हेरी रहेकोले (च्वे भाय्) चोभाद्यः भन्ने गरेको भनाइ छ ।
माथि बहालमा रहेको देवता भएकोले नेवारीमा च्वे बहाले च्वम्ह द्यः भनी
चोभाद्यः भन्ने गरेको पनि भनि आएका छन् । यसैको नामाकरणबाट अपभ्रम्स भई यस
डाँडालाई चोभार भन्ने गरेको पाइएको छ ।
स्वयम्भू पुराण अनुसार द्वापर युगको अन्त्यमा महामञ्जुश्रीले खड्ग प्रहार
गरी कच्छपा पर्वतलाई दुई टुक्रा पारी पानी पठाएपछि यो डाँडाको नाम कपोतल
पर्वत कच्छपा गिरी नामले मञ्जुश्रीका उपाशकहरुलाई बस्ती बसालेको चोभार हो
भन्दछन् ।
No comments:
Post a Comment