काठमाडौं, नयाँ सडक अवस्थित महाँकाल भैरवकोकथा
लिच्छवीकालको कुरा हो, उपत्यकामा धेरै समयसम्म खडेरी परेछ । घाम चर्को, पानी चाहीँ नपर्ने । पानी पार्ने अनेक उपाय गरे । धेरै गण्यमान्यहरू र तान्त्रिकहरूसँग सर–सल्लाह हुँदा तान्त्रिकका पनि तान्त्रिक शाश्वत बज्र गुभाजुको नेतृत्वमा ठूलो यज्ञ गर्ने र यज्ञको बलमा पानी पार्न सक्ने बैज्ञानिक र आध्यात्मिक आधार देखिएकोले यज्ञ गर्ने निर्णयमा पुगे । यज्ञ सुरु भो, अग्नी दन्कियो, स्वाहा गर्यो । सर्पदेखि बिच्छीसम्म होमिए । हेर्दाहेर्दै आकाशमा अजङ्गको कालो मेघ देखा पर्यो । यति बिशाल र सघन बादल कहिले पनि देखिएको थिएन । सब खुशी भए । राजा जनता, बटुक, पण्डित । तर तान्त्रिक गुभाजुको अनुहारमा चमकभन्दा ज्यादा चिन्ता देखिए । सहकर्मी तान्त्रिकहरू छक्क परे । यत्रो साधनाको फल, आकाशमा देखिँदा पनि तान्त्रिक गुभाजु हर्षित थिएन । सबै तान्त्रिकहरू गुभाजु भए ठाउँमा गए र जिज्ञासा राखे ।
“गुरु देव, यज्ञ सफल भएकोमा हजुर खुशी देखिनु हुन्न नि, यसको कुनै कारण छ कि, हामीले त बुझ्न सकेनौं” गुभाजुले आफ्नो चिन्ता प्रकट गरे ।
‘मलाई यो मेघ प्राकृतिक लागेन, पानीको कुनै अंश देख्दिन’
‘कुनै दैवी छल वा पिसाचको संकट हुनसक्छ’
‘त्यसैले म त्यो बादललाई धरतीमा झार्न चाहन्छु, सत्य देख्न चाहन्छु’
गुभाजुको यो तर्क सुनेपछि सबैले त्यो रहस्यमय बादलको सत्य तथ्य बुझ्नै
पर्ने ठहर गरी, गुभाजुलाई शक्ति प्रयोग गर्न सहमति दिए । गुभाजुले आफ्नो भए
भरको तन्त्रमन्त्र प्रयोग गरी त्यो भीमकाय मेघलाई तारण लगाई झारे । झर्दा त
बिशाल कालो रंगको ढुङ्गा झरे । करिब ६ हात लामो, ३ हात चौडा र २ हात
उचाईको ढुङ्गा झरे । घोर अनिष्ट ! आकाशबाट बिशाल ढुङ्गा झरेकोमा हल्लाखल्ला
धेरै भए । गुभाजुलाई लाग्यो तारण लगाई झारेको ढुङ्गा चानचुने होइन । यो
कसैको छद्मभेषी अवतार हुन सक्छ । तारण फुकालेर, तन्त्रको बलले सही रूपमा
प्रकट हुन आग्रह गरे । अचम्म, कालो वर्णको, भीमकाय शरीर भएको, सर्पको माला
लगाएको, हातमा पात्र (गुलपाः), गद्दा, खड्ग बोकेको महाँकाल रहेछ, संसारलाई
शत्रु र संकटबाट बचाउने देवको रूपमा । त्यो थाहा पाएपछि, गुभाजुले आफ्नो
अज्ञानताको लागि माफी मागे र देशमा संकट भएकोले अबदेखि यहीँ राज हुन अनेक
बिन्ति गरे ।महाँकाल देवताले ‘मलाई संसारभरिका भक्त र सत्यको रक्षा गर्नु छ त्यसैले
एकै ठाउँमा बस्न मिल्दैन, त्यसले वत्स, तिम्रो आग्रहलाई मानेर म हरेक
शनिबार अवश्य आउँछु । मलाई एउटा मन्दिर बनाएर र मूर्ति बनाई राखी देउ, म
आएर दर्शन दिन्छु ।
एक दिनले नपुग्ने गुनासो गरेपछि भगवानले केही सहुलियत दिने निर्णय गरे । ‘हरेक शनिबार त म आउँछु र मंगलबारको दिन पनि अन्य संकटकालीन काम आइपरे भने ऐच्छिक रूपमा आउँछु र कान्तिपुरबासीको दुःख निवारण गर्न सक्दो मदत गर्नेछु ।’
यति सुनेर गुभाजु लगायत सबै जनाले महाँकाल देवताको जय जयकार गर्न थाले । अचेल त्यो ढुङ्गारूपी महाँकाल खसेको ठाउँ ढुङ्गासहित यद्यपी देख्न सकिन्छ । पुरानो बसपार्क, शहीद शुक्र माध्यमिक विद्यालयको सामुन्ने त्यो ढुङ्गारूपी असली महाँकाल अहिले पनि देख्न सकिन्छ
। हाल त्यस स्थानलाई सुरक्षित रूपमा बार लगाई, माथी सुनको जलप भएको झल्लर राखिएको छ ।
श्रोत : राहुल भाई (www.sajha.com)
लिच्छवीकालको कुरा हो, उपत्यकामा धेरै समयसम्म खडेरी परेछ । घाम चर्को, पानी चाहीँ नपर्ने । पानी पार्ने अनेक उपाय गरे । धेरै गण्यमान्यहरू र तान्त्रिकहरूसँग सर–सल्लाह हुँदा तान्त्रिकका पनि तान्त्रिक शाश्वत बज्र गुभाजुको नेतृत्वमा ठूलो यज्ञ गर्ने र यज्ञको बलमा पानी पार्न सक्ने बैज्ञानिक र आध्यात्मिक आधार देखिएकोले यज्ञ गर्ने निर्णयमा पुगे । यज्ञ सुरु भो, अग्नी दन्कियो, स्वाहा गर्यो । सर्पदेखि बिच्छीसम्म होमिए । हेर्दाहेर्दै आकाशमा अजङ्गको कालो मेघ देखा पर्यो । यति बिशाल र सघन बादल कहिले पनि देखिएको थिएन । सब खुशी भए । राजा जनता, बटुक, पण्डित । तर तान्त्रिक गुभाजुको अनुहारमा चमकभन्दा ज्यादा चिन्ता देखिए । सहकर्मी तान्त्रिकहरू छक्क परे । यत्रो साधनाको फल, आकाशमा देखिँदा पनि तान्त्रिक गुभाजु हर्षित थिएन । सबै तान्त्रिकहरू गुभाजु भए ठाउँमा गए र जिज्ञासा राखे ।
“गुरु देव, यज्ञ सफल भएकोमा हजुर खुशी देखिनु हुन्न नि, यसको कुनै कारण छ कि, हामीले त बुझ्न सकेनौं” गुभाजुले आफ्नो चिन्ता प्रकट गरे ।
‘मलाई यो मेघ प्राकृतिक लागेन, पानीको कुनै अंश देख्दिन’
‘कुनै दैवी छल वा पिसाचको संकट हुनसक्छ’
‘त्यसैले म त्यो बादललाई धरतीमा झार्न चाहन्छु, सत्य देख्न चाहन्छु’
गुभाजुको यो तर्क सुनेपछि सबैले त्यो रहस्यमय बादलको सत्य तथ्य बुझ्नै
पर्ने ठहर गरी, गुभाजुलाई शक्ति प्रयोग गर्न सहमति दिए । गुभाजुले आफ्नो भए
भरको तन्त्रमन्त्र प्रयोग गरी त्यो भीमकाय मेघलाई तारण लगाई झारे । झर्दा त
बिशाल कालो रंगको ढुङ्गा झरे । करिब ६ हात लामो, ३ हात चौडा र २ हात
उचाईको ढुङ्गा झरे । घोर अनिष्ट ! आकाशबाट बिशाल ढुङ्गा झरेकोमा हल्लाखल्ला
धेरै भए । गुभाजुलाई लाग्यो तारण लगाई झारेको ढुङ्गा चानचुने होइन । यो
कसैको छद्मभेषी अवतार हुन सक्छ । तारण फुकालेर, तन्त्रको बलले सही रूपमा
प्रकट हुन आग्रह गरे । अचम्म, कालो वर्णको, भीमकाय शरीर भएको, सर्पको माला
लगाएको, हातमा पात्र (गुलपाः), गद्दा, खड्ग बोकेको महाँकाल रहेछ, संसारलाई
शत्रु र संकटबाट बचाउने देवको रूपमा । त्यो थाहा पाएपछि, गुभाजुले आफ्नो
अज्ञानताको लागि माफी मागे र देशमा संकट भएकोले अबदेखि यहीँ राज हुन अनेक
बिन्ति गरे ।महाँकाल देवताले ‘मलाई संसारभरिका भक्त र सत्यको रक्षा गर्नु छ त्यसैले
एकै ठाउँमा बस्न मिल्दैन, त्यसले वत्स, तिम्रो आग्रहलाई मानेर म हरेक
शनिबार अवश्य आउँछु । मलाई एउटा मन्दिर बनाएर र मूर्ति बनाई राखी देउ, म
आएर दर्शन दिन्छु ।एक दिनले नपुग्ने गुनासो गरेपछि भगवानले केही सहुलियत दिने निर्णय गरे । ‘हरेक शनिबार त म आउँछु र मंगलबारको दिन पनि अन्य संकटकालीन काम आइपरे भने ऐच्छिक रूपमा आउँछु र कान्तिपुरबासीको दुःख निवारण गर्न सक्दो मदत गर्नेछु ।’
यति सुनेर गुभाजु लगायत सबै जनाले महाँकाल देवताको जय जयकार गर्न थाले । अचेल त्यो ढुङ्गारूपी महाँकाल खसेको ठाउँ ढुङ्गासहित यद्यपी देख्न सकिन्छ । पुरानो बसपार्क, शहीद शुक्र माध्यमिक विद्यालयको सामुन्ने त्यो ढुङ्गारूपी असली महाँकाल अहिले पनि देख्न सकिन्छ
। हाल त्यस स्थानलाई सुरक्षित रूपमा बार लगाई, माथी सुनको जलप भएको झल्लर राखिएको छ ।
श्रोत : राहुल भाई (www.sajha.com)
